افزایش بیکاری تحصیلکرده ها نمایان شده است، در صورت تعطیلی درازمدت میزان بیکاران به 4 میلیون نفر می رسد - وبلاگ تورهای استانبول

به گزارش وبلاگ تورهای استانبول، سخنگوی دولت با اشاره به اینکه طبق آمارهای وزارت کار در صورت تعطیلی درازمدت و عدم مداخله در سیاست های بازار کار میزان بیکارشدگان به بیش از 4 میلیون نفر خواهد رسید، گفت: افزایش نرخ بیکاری تحصیلکرده ها و جوانان دانش آموخته و اشتغال ناقص به خوبی نمایان شده است.

به گزارش گروه سیاسی خبرگزاری وبلاگ تورهای استانبول، علی ربیعی، سخنگوی دولت در یادداشتی درباره تصمیم های کرونایی دولت نوشت: در استراتژی دولت در دوره شیوع کرونا، حفظ سلامت و جان مردم در اصل قرار گرفته و همراه با آن بر تأمین مایحتاج زندگی روزمره و معیشت در چارچوب سلامت بنا نهاده شده است. حفظ جان و تأمین نان برای اجتناب از مرگ و فقر کرونایی رویکرد اصلی دولت است.

این استراتژی در جلسات هیئت دولت و ستاد ملی مقابله با کرونا بارها مورد تأکید قرار گرفته که در جلسات سخنگویی دولت به آن پرداخته ام و تصمیمات ایزولاسیون بیماران و طرح فاصله گذاری فیزیکی و در ادامه فاصله گذاری هوشمند فیزیکی نتیجه این استراتژی است.

بازگشت کار جامعه با رعایت پروتکل های بهداشتی با این شرط که هرگاه میان سلامت و کار مردم تعارضی ایجاد گردد به نفع سلامت حل خواهد شد. این روح و جان مایه بحث های ستاد کرونا و کارگروه های آن بود که به صورت طرح فاصله فیزیکی هوشمند مطرح و ابعاد جدیدتر آن اعلام خواهد شد.

این یادداشت از منظر نویسنده برای تبیین چنین سیاستی نگاشته شده است، در این مقاله قصد ندارم به دو مناقشه به هم پیوسته سال های اخیر از سیاسیون مخالف دولت در داخل و رسانه های خارج که این روزها تعارض بین جان و نان را با متهم کردن دولت علیه جان راه انداخته اند، بپردازم.

بدون درک صحیح از اوضاع و احوال و دمیدن در دوگانه های کاذب بیشتر مردم را دچار نگرانی و سردرگمی می نماید. پاسخ همه اینها باشد برای پس از کرونا. برای رهایی از کرونا امروز بیش از هرچیز احتیاج به آرامش در جامعه داریم. در این یادداشت سعی نموده ام به بعضی از آمار و ارقامی بپردازم که نشان می دهد چرا باید با استراتژی سلامت محور به سمت فاصله گذاری هوشمند حرکت کنیم، زیرا در غیراین صورت در میان مدت، توانی در اقتصاد تحریم زده برای حتی حفظ سیاست های سلامت محور باقی نخواهد ماند.

حفظ سیاست سلامت محور احتیاجمند پایه های قوی اقتصادی علاوه بر بحث بهداشت و سلامت و حفظ زندگی چند دهک است که بر اثر بیکاری و کاهش درآمد اجتناب ناپذیر دچار بحران می شوند. گرچه اقتصاد ایران هم همچون همه کشورهای جهان به ناچار کرونایی شده و قبل از آن البته ویروس تحریم بر جانش افتاده بود، اما نمی توان از تأثیر شیوع کرونا بر اقتصاد ایران که گفته شده رشد اقتصادی جهان را سال 2020 به میزان 1.2 تا 1.5 درصد کاهش خواهد داد، بر حذر ماند.

طبق برآورد سازمان بین المللی کار (ILO) شیوع کرونا حدود 2 میلیارد و 700 میلیون نفر از نیروی کار در جهان را تحت تأثیر قرار می دهد ضمن آنکه کاهش ساعات کاری 195 میلیون نفر سبب افت درآمد و فقر می گردد. شوک اقتصادی ناشی از شیوع کرونا بخش خدمات را بیشتر از کشاورزی و صنعت درگیر می نماید و چون بخش خدمات ظرفیت اشتغال غیررسمی بالایی دارد، به کاهش رفاه و افزایش فقر بیشتری منجر خواهد شد؛ 38 درصد شاغلین جهان در بخش های خدماتی فعالیت می نمایند و نیمی از آنها در بخش غیررسمی هستند؛ البته کشورهایی در آسیا مانند چین، هند، پاکستان، ویتنام و...

به دلیل سهم بالاتر اشتغال غیررسمی در معرض آسیب بیشتری هستند. پیش بینی سازمان بین المللی کار این است که ادامه تعطیلی کرونایی به گسترش فقر در جهان می انجامد و 80 درصد بنگاه های اقتصادی کوچک و متوسط را دچار بیشترین آسیب می نماید. تا اینجای کار پیش بینی می گردد کرونا اقتصادهای عظیم جهان مانند امریکا را با 2 تا 8.4 درصد کاهش رشد روبرو کند؛ چین کاهش رشد تا 6.2 درصدی را تجربه می نماید. به همین دلیل کشورها به ارائه بسته های حمایتی روی آورده اند که بیشترین حجم آن اختصاص به تأمین احتیاجهای بهداشت و سلامت (19 درصد) و جبران بیکاری (18 درصد) دارد.

این شرایط در اقتصاد ایران که سال 98 رشد اقتصادی نزدیک به صفر را تجربه نموده، شرایط سخت تری ایجاد خواهد نمود. در حال حاضر نزدیک به 3 میلیون و 300 هزار نفر از شاغلین رسمی کشور به طور مستقیم در معرض آسیب قرار گرفته اند. بیش از یک میلیون و 500 هزار میلیون کارگاه رسمی و غیررسمی دچار توقف فعالیت شدند. 4 میلیون شاغل غیررسمی در کشور در معرض توقف یا کاهش فعالیت کاهش دستمزد و اخراج هستند. بیش از 12 میلیون کارگر در بخش خدمات مشغول به کارند و آثار اولیه بیکاری در 10 رسته ای که بلافاصله با شیوع بیماری دچار تعطیلی شدند، هویداست.

در 3 ماه اول کاهش 0.4 درصدی رشد اقتصادی اتفاق می افتد؛ در صورت تداوم، آثار ثانویه آن می تواند میزان بیکاری را به طور فزاینده ای افزایش دهد. مطالعات نشان می دهد ایجاد اشتغال جدید در صنوف فراوریی کوچک و کارخانه های مقیاس پایین حداقل تا دو سال پس از تعطیلی امکان پذیر نیست.

عملا طبق آمارهای وزارت کار در صورت تعطیلی درازمدت و عدم مداخله در سیاست های بازار کار میزان بیکارشدگان به بیش از 4 میلیون نفر خواهد رسید. این 4 میلیون نفر شامل 3.3 میلیون شغل بیمه شده و حدود 700 هزار شغل غیررسمی است که برای جبران دستمزد آنها با حداکثر 2 میلیون تومان در ماه برای 3 ماه، به 24 هزار میلیارد تومان اعتبار برای پرداخت احتیاج خواهد بود. ایجاد اشتغال جدید در کشور در صنایع سرمایه بر و کاربر به طور متوسط بیش از 500 میلیون تومان و در بخش خدمات بیش از 150 میلیون تومان هزینه احتیاج خواهد داشت.

نباید از یاد ببریم که ما دچار اقتصاد تحریم زده نیز بوده ایم. در صورتی که دولت یازدهم در دوره قبل از تحریم ها کارنامه مناسبی در رشد اقتصادی، کنترل تورم و ایجاد اشتغال داشت، اما با مبتلا شدن اقتصاد کشور به ویروس تحریم ها افزایش نرخ بیکاری تحصیلنموده ها و جوانان دانش آموخته و اشتغال ناقص به خوبی نمایان شده است.

در اثر تحریم ها فراوری ناخالص داخلی افت وخیز قابل ملاحظه ای تجربه نموده چنانکه در سال 97، حدود 2.2 درصد کاهش داشته است. حتی فراوری ناخالص داخلی سرانه در سال 97 نسبت به سال پایه افت 5.6 درصدی را نشان می دهد. مصرف بخش خصوصی در سال گذشته، 8.8 درصد کاهش یافته است. متوسط رشد تشکیل سرمایه ثابت ناخالص نیز در سال 98 نسبت به سال قبل بیش از 2 درصد کاهش نشان می دهد. در دوره تحریم روزنه های صادرات نفتی و غیرنفتی ایران روز به روز تنگ تر شده و هر منفذی برای تأمین ارز و صادرات را می بندند.

متأسفانه عده ای شرایط اقتصاد بحران زده ایران در دوران تحریم قبل از کرونا را در نظر نمی گیرند. آثار بیکاری درازمدت و عدم امکان جبران اقتصادی حتی در اقتصادهای توسعه یافته و پویا هم پس از شیوع کرونا بسیار جدی است و بعضاً کسی هم جوابگوی آن نیست.

در آمریکا تا اینجای کار بیش از 16 میلیون شغل از دست رفته است و نرخ بیکاری از حالت اشتغال کامل به نرخ بیکاری 15درصدی رسیده است. فدرال رزرو پیش بینی نموده است 47 میلیون شغل در این کشور از دست رفته و نرخ بیکاری به 32 درصد برسد. این امر نشان می دهد که با تلفیق عوارض تحریم و شیوع کرونا شرایط برای ایران چقدر سخت تر است.

آخرین نظرسنجی ایسپا درباره تاب آوری اقتصادی خانواده ها در تهران نشان می دهد که 34 درصد در پاسخ به این سؤال که اگر به خاطر کرونا تعطیلی شهر ادامه پیدا کند، تا چه زمانی از نظر اقتصادی مسئله ای نخواهید داشت، پاسخ داده اند همین الان هم نمی توانم. 35 درصد پاسخ داده اند یکی، دوماه. 9 درصد، سه یا چهار ماه و 22 درصد گفته اند پنج ماه و بیشتر. 78 درصد که اتفاقاً اقشار اجتماعی بی صدا و کم صدا محسوب می شوند در شرایطی نگران نماینده برای بقای زندگی به سر می برند.

برای انتخاب استراتژی جلوگیری از مرگ ناشی از کرونا و در کنار آن حفظ زندگی بدون آسیب به سلامت، توجه به واقعیات اقتصاد تحریم شده و حالا کرونازده برای اتخاذ سیاست های اجتماعی و اقتصادی اجتناب ناپذیر است. حتی بعضی همسایگان ما رسماً اعلام نموده اند میزان مرگ و میر ناشی از فقر در اثر سیاست های محدودنماینده اقتصادی قابل مقایسه با کرونا نخواهد بود.

دولت ایران از روز اول سیاستی اخلاقی، انسانی و در راستای حفظ جان مردم اتخاذ نموده است. هیچ الگوی مشترکی در جهان در این زمینه وجود نداشته است؛ همانند خود ویروس کرونا که با یک ناشناختگی آزاردهنده همراه است، آثار و تبعات کرونا نیز شوک وار در جهان وارد شده است. بنابراین ما احتیاجمند الگویی متناسب با فرهنگ، جامعه، اقتصاد و نظام سلامت در ایران بودیم.

به نظر می رسد سیاست های اتخاذ شده در ایران از جهت حفظ سلامت و جان مردم نسبت به سیاست های جاری در جهان در مجموع کاستی نداشته است. متأسفانه در قضاوت های انجام شده در کشورمان معمولاً یک سیاست خاص در یک کشور را برجسته نموده و به مقایسه می گیرند، اما مجموع اقدامات از جنبه کنترل بیماری و عملکرد نظام بهداشت و سلامت چنانچه مقایسه گردد نتایج قابل قبولی به دست آمده است.

معتقدم ما در عملکرد نظام سلامت و بهداشت جزو پیروز ترین کشورها بوده ایم و این را علاوه بر زیرساخت های طرح تحول سلامت بیشتر ناشی از دانش مناسب در میان پزشکان و فداکاری در کادر پزشکی می دانم در حالی که در بعضی کشورها کادر پزشکی را با نگهبان و تهدید به اخراج در بیمارستان ها حفظ می کردند، اما ما با بازگشت داوطلبانه پزشکان و پرستاران بازنشسته و افراد فعال در نهادهای مدنی در محیط های درمانی روبرو بوده ایم و اتفاقاً به رغم اشکال دیگری که برای اعلام بموقع همه جهان با آن روبرو بوده، در ایران دولت به محض اطلاع از ورود کرونا صادقانه دو روز مانده به انتخابات به رغم همه شائبه های سیاسی آن را اظهار داشت و مخالفان دولت را متهم به کرونای بنفش نیز کردند.

سیاست های فاصله گذاری به سرعت اجرا شدند. ابتدا مدارس و دانشگاه ها تعطیل شدند، بیشترین مراکز تجمع حتی مراکز مذهبی که تصور آن نمی رفت تعطیل شدند. نظام فراوری به سرعت تمرکز خود را بر فراوری ماسک، مواد ضدعفونی نماینده و مایحتاج غذایی جامعه قرار داد و کارخانه های مواد غذایی سه شیفت کار شدند.

مردم همراهی کردند و آمار سفرهای نوروزی کاهش یافت. امروز آنالیز ها نشان می دهد اغلب آن سفرها - هرچند می توانست صورت نگیرد - به شهرهای زادگاهی بود تا تفریحی.

آخرین آمار وزارت بهداشت که در جلسه چهارشنبه گذشته هیئت دولت ارائه شد نشان می دهد در مجموع فرایند مبتلایان شدید به کرونا و مرگ ومیر ناشی از آن با شیب کند رو به نزول است و در 5 استان در حالت ثابت واقع شده است. در ادامه از یک سو کنترل ابتلا و جریان حرکت مبتلایان با استفاده از روش های فنی رصد و مراقبت در دستور کار است و از سوی دیگر به فعالان اقتصادی نیز حق انتخاب برای حضور در کسب وکارشان داده می گردد. این، پیروز ترین تجربه کشورهای جهان در دوره شیوع کرونا بوده است، که متناسب با ظرفیت های موجود در کشور به اجرا در می آید. حفظ جان و تأمین نان برای اجتناب از مرگ و فقر کرونایی رویکرد اصلی دولت است. بنابراین دولت هیچ گاه سیاست سلامت محور را کنار نگذاشت.

هر چند طرح فاصله گذاری هوشمند فیزیکی و تعادل میان سلامت و اقتصاد وقتی جواب خواهد داد که سرمایه اجتماعی در بالاترین سطح خود باشد. ما باید به یک جهش در فراوری سرمایه اجتماعی نیز برسیم. در صورت افزایش اعتماد میان مردم و حاکمیت و ایجاد تعادل میان سلامت و اقتصاد، ایران می تواند مدلی منحصر به فرد در میان الگوهای کره جنوبی و چین واروپا و... به جهان عرضه کند.

انتهای پیغام/4082/